روش استفاده از کپسول آتش‌نشانی
مقدمه
بسیاری از افراد کپسول آتش‌نشانی در خانه یا محل کار دارند، اما وقتی با آتش‌سوزی روبه‌رو می‌شوند، نمی‌دانند چطور از آن استفاده کنند. دانستن روش صحیح کار با کپسول آتش‌نشانی می‌تواند تفاوت بین یک حادثه کوچک و یک فاجعه بزرگ باشد.
در این مقاله، گام‌به‌گام آموزش می‌دهیم که چگونه در شرایط اضطراری، بدون هدر دادن زمان، از کپسول آتش‌نشانی به‌درستی استفاده کنید.
۱. قبل از هر چیز، ایمنی خود را بررسی کنید
قبل از نزدیک شدن به آتش:
- مسیر خروج را پشت سر خود آزاد بگذارید.
- مطمئن شوید که آتش کوچک و قابل کنترل است.
- اگر دود زیاد یا خطر انفجار وجود دارد، سریع محل را ترک کنید و با آتش‌نشانی تماس بگیرید.
۲. شناخت انواع کپسول آتش‌نشانی و کاربرد آن‌ها
| نوع کپسول | رنگ بدنه | مناسب برای | موارد منع استفاده |
|---|---|---|---|
| پودر خشک | قرمز با نوار آبی | آتش مایعات، جامدات، گازها | مکان‌های حساس به گردوغبار |
| CO₂ | قرمز با نازل شیپوری | تجهیزات برقی، آتش مایعات | محیط‌های بسته بدون تهویه |
| فوم | قرمز با نوار کرم | مایعات و مواد جامد | آتش‌های ناشی از برق |
| آب | قرمز ساده | مواد جامد مثل چوب و کاغذ | مایعات، گازها، برق |
۳. تکنیک استاندارد استفاده: روش PASS
روش PASS یک استاندارد جهانی برای استفاده از کپسول آتش‌نشانی است:
- P – Pull (کشیدن پین ایمنی)
پین فلزی بالای کپسول را بیرون بکشید تا ضامن آزاد شود. - A – Aim (نشانه‌گیری)
نازل یا شیلنگ را به سمت ریشه آتش بگیرید، نه شعله‌ها. - S – Squeeze (فشردن اهرم)
اهرم بالای کپسول را فشار دهید تا ماده خاموش‌کننده خارج شود. - S – Sweep (حرکت جارویی)
نازل را به صورت جارویی از یک طرف به طرف دیگر حرکت دهید تا کل منطقه پوشش داده شود.
۴. فاصله و زاویه مناسب
- فاصله مناسب معمولاً ۲ تا ۳ متر است.
- در برابر جهت باد بایستید تا دود و پودر به سمت شما نیاید.
- زاویه پاشش باید به گونه‌ای باشد که تمام سطح آتش پوشانده شود.
۵. نکات مهم پس از استفاده از کپسول
- حتی اگر آتش خاموش شد، محل را برای چند دقیقه زیر نظر داشته باشید.
- در صورت استفاده جزئی، حتماً کپسول را دوباره شارژ کنید.
- باقیمانده مواد خاموش‌کننده را تمیز کنید تا به تجهیزات آسیب نرسد.
۶. اشتباهات رایج در استفاده از کپسول آتش‌نشانی
- نشانه‌گیری به سمت شعله به‌جای ریشه آتش
- ایستادن بیش از حد نزدیک به آتش
- عدم تخلیه کامل کپسول و رها کردن آتش نیمه‌خاموش
- استفاده از نوع اشتباه کپسول برای آتش خاص
۷. تمرین و آموزش
- شرکت در دوره‌های آموزشی آتش‌نشانی
- تمرین با کپسول‌های آموزشی بی‌خطر
- آموزش اعضای خانواده یا کارکنان
نتیجه‌گیری
یادگیری روش صحیح استفاده از کپسول آتش‌نشانی باید برای هر فرد یک ضرورت باشد. تمرین مداوم و آشنایی با اصول PASS می‌تواند در لحظه خطر، جان و مال شما را نجات دهد.